Улсын Их Хурлын чуулганы (2023.11.16)-ийн үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2024 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүлсэн. Хэлэлцэж буй асуудлаар Улсын Их Хурлын гишүүд асуулт асууж, ажлын хэсгийн гишүүдээс хариулт авсан юм.
Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Баттөмөр, уул уурхайн бүтээгдэхүүний тоо хэмжээ, үнэ буурах, төсвийн зардлын тэлэлтээс үүдэлтэйгээр урсгал тэнцлийн алдагдал өсөх, хөрөнгийн дотогшлох урсгал нэмэгдэх эрсдэл үүсэж болзошгүйг дурдаад, ханшны уналтыг мөнгөний бодлогоор зохицуулахгүй байхыг анхааруулсан юм. Тэрбээр, 2024 онд төсвийн давамгай байдал үүснэ, үүнд мөнгөний бодлогыг зохицуулах шаардлагатай гээд, ханшийн тогтвортой байдал, инфляцыг хөөрөгдөхгүй байх, эдийн засгийн бодит үр ашгийг нэмэгдүүлэхэд анхаарч ажиллахыг зөвлөсөн юм.
Монголын зах зээлд оруулж ирж, өрсөлдөөнийг сайжруулах асуудал ямар шатандаа яваа талаар асууж хариулт авсан бол Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Ганбат, төсвийн болон мөнгөний бодлогуудын уялдаа хэр хангагдаж байгаа талаар болон Оюутолгой компанийн мөнгөний урсгалын талаар хөндсөн юм.
Оюутолгой компани 2022 онд 1.4 тэрбум ам.долларын борлуулалт, 1.6 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийсэн буюу тус компанийн мөнгөний урсгалд манай улс руу орж ирсэн мөнгөний хэмжээ 200 сая ам.доллараар илүү байна гэж Монголбанкны ерөнхийлөгч танилцуулаад, энэ оноос гүний уурхайн одоо олборлолт эхлээд явж байгаа учир борлуулалтын хэмжээ нэмэгдэж, ирээдүйд 5.0 тэрбум ам.доллар хүрнэ гэсэн юм.
Хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцэж, гэрийн тэжээвэр амьтантай холбоотой харилцаанд баримтлах зарчимд Монголын ард түмний үндэсний уугуул үүлдрийн нохойг гэршүүлэн тэжээж ирсэн өвөрмөц аж төрөх ёс, түүхэн уламжлалыг хадгалах, нандигнан өвлүүлэхээр, баг, хорооны Засаг дарга нутаг дэвсгэр хариуцсан цагдаагийн байгууллага мал эмнэлгийн үйлчилгээний нэгж нь бичил чип унших төхөөрөмжтэй байхаар, нохой, муур үржүүлэх үйл ажиллагааг зөвшөөрөл авсан ашгийн төлөө хуулийн этгээд эрхлэхээр, хүүхдийн цэцэрлэг, бүх шатын сургууль, сургуулийн дотуур байр, эмнэлэг, сувиллаас 200 метрийн дотор нохой, муур үржүүлэх үйл ажиллагаа явуулахгүй байхаар заах болон хөдөө орон нутагт оршин сууж буй нохой, муурын асран хамгаалагч нь хот суурин газрын асран хамгаалагчдийн нэгэн адил сургалтад хамрагдах шаардлагагүй зэрэг зарчмын зөрүүтэй болон найруулгын нийт 53 санал гаргасан байна.